Απόφαση καταπέλτης κατά των τραπεζών από το Ειρηνοδικείο Πάρου

Επιμέλεια: Νικολέττα Παύλου

Μια ιδιαιτέρως σημαντική απόφαση υπέρ υπερχρεωμένου φυσικού προσώπου έλαβε το Ειρηνοδικείο Πάρου, κατακεραυνώνοντας τις επιθετικές τραπεζικές πρακτικές προώθησης τραπεζικών προϊόντων, κατά το πρόσφατο παρελθόν.

Η αιτούσα, κάτοικος Αντιπάρου, με μηνιαίο μισθό περίπου 460 ευρώ, είχε συνολικές οφειλές 273.869,23 ευρώ και περιήλθε σε μόνιμη και ανυπαίτια αδυναμία πληρωμής, δεδομένου ότι το χαμηλό εισόδημά της, επαρκούσε μόνο για την κάλυψη βασικών βιοτικών αναγκών. Να σημειωθεί, ότι η δανειολήπτρια διαμένει προσωρινά φιλοξενούμενη στην Αθήνα, για λόγους εργασίας, ενώ το μοναδικό περιουσιακό στοιχείο της είναι μια διώροφη κατοικία στην Αντίπαρο.

Η πιστώτρια τράπεζα πρόβαλε ένσταση περί δόλιας περιέλευσης της αιτούσας σε μόνιμη αδυναμία πληρωμής, επικαλούμενη τη δυσαναλογία μεταξύ των υποχρεώσεων που αναλάμβανε και των εισοδημάτων της. Ωστόσο, το Δικαστήριο, με ένα άκρως ενδιαφέρον σκεπτικό, απέρριψε την ένσταση αυτή ως αβάσιμη, καθώς η ύπαρξη δόλου πρέπει να συντρέχει σε χρονικό σημείο, μεταγενέστερο της ανάληψης του χρέους και όχι κατά τη σύναψη της δανειακής σύμβασης.

Επίσης, σύμφωνα με την απόφαση [Link], «αδυναμία συνιστά όχι απαραίτητα κάποιο έκτακτο γεγονός όπως π.χ. πρόβλημα υγείας, αλλά και άλλοι παράγοντες, όπως αστοχία σχετικά με τις οικονομικές δυνατότητες του δανειολήπτη, ατυχείς προγραμματισμοί, επιθετικές πρακτικές προώθησης των πιστώσεων, εισοδηματική στενότητα, υψηλά επιτόκια κλπ. Η αδυναμία της αιτούσας στη συγκεκριμένη περίπτωση, κρίνεται μόνιμη λαμβανομένης υπόψη της οικονομικής κρίσης που διέρχεται η χώρα, του υψηλού ποσοστού ανεργίας των πολιτών, του χαμηλού ύψους των μηνιαίων αποδοχών των εργαζόμενων. Γεγονότων γνωστών σε όλους, που λαμβάνονται υπόψη αυτεπάγγελτα από το δικαστήριο κατ΄ εφαρμογή του άρθρου 336 Κ.Πολ.Δ».

Ιδιαίτερη δε σημασία εμφανίζει η ως άνω απόφαση και κατά το μέρος που καθιστά τα τραπεζικά ιδρύματα συνυπεύθυνα για την αδυναμία πληρωμής ληξιπρόθεσμων οφειλών από τους δανειολήπτες και επικρίνει την επιτακτική προώθηση των τραπεζικών προϊόντων, κατά το πρόσφατο παρελθόν. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην απόφαση, «Οι τράπεζες δεν είναι άμοιρες ευθυνών […] η εν λόγω πιστώτρια, θα μπορούσε να αρνηθεί τη δανειοδότηση της αιτούσας, εφόσον διαπίστωνε ότι ήταν μειωμένης πιστοληπτικής ικανότητας. Ο δανειολήπτης δεν έχει καμία εξουσία διαμόρφωσης ή τροποποίησης των όρων των δανειακών συμβάσεων που συνάπτονται με τις τράπεζες αφού πρόκειται για συμβάσεις προσχωρήσεως, σε εκτέλεση των οποίων αυτές (τράπεζες) - αφού εκτιμούσαν ορισμένες παραμέτρους στο πρόσωπο του δανειολήπτη και βαθμολογούσαν την πιστοληπτική τους ικανότητα, - χορηγούσαν το τραπεζικό προϊόν».

Βάσει των ανωτέρω, το Ειρηνοδικείο έκρινε ότι συντρέχουν στο πρόσωπο της αιτούσας οι προϋποθέσεις για την υπαγωγή της στη ρύθμιση του νόμου 3869/2010. Ως εκ τούτου, όρισε μηδενικές καταβολές έως την έκδοση οριστικής απόφασης και νέα δικάσιμο για επαναπροσδιορισμό τυχόν μηνιαίων καταβολών, την 10η Νοεμβρίου 2014.